Usta, Samsun Canik'teki Heyelan Faciasını Meclis Gündemine Taşıdı

Samsun Milletvekili, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Üyesi ve İYİ Parti Ekonomi ve Kalkınma Politikaları Başkanı Dr. Erhan Usta, 27 Nisan 2025 tarihinde Samsun'un Canik ilçesinde meydana gelen heyelan faciasıyla ilgili olarak Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne araştırma önergesi verdi.

Dr. Erhan Usta, önergesinde “Ülkemizde afet riski taşıyan bölgelerde yapılaşmaların bilimsel ilkelere uygun yapılmaması can ve mal kayıplarına neden olmaktadır” dedi. Dr. Erhan Usta, “Geçmişten günümüze yaşanan afetler, afet risklerinin azaltılması ile yapılaşma süreçlerinin bilimsel esaslara dayanarak yürütülmesinin ne kadar önemli olduğunu göstermektedir” ifadelerini kullandı.
Samsun ili Canik ilçesinde 27 Nisan 2025 tarihinde meydana gelen heyelan sonucu bir akaryakıt istasyonunun oto yıkama bölümünde büyük bir facia yaşandığını belirten Dr. Erhan Dr. Erhan Usta, “Üç vatandaşımız hayatını kaybetmiştir” dedi. “Söz konusu alanın dere yatağı olduğu ve risk taşıdığı görülmektedir” ifadelerini kullanan Dr. Erhan Usta, “Yaşanan bu felaket, kamu idarelerinin imar planları, yapılaşma, denetim ve mühendislik konularında yeterli hassasiyet göstermemesinin ağır sonuçlarını bir kez daha ortaya koymuştur” diye konuştu.
Dr. Erhan Usta, “Bu kapsamda, Samsun Canik ilçesinde yaşanan felaketin tüm yönleriyle araştırılması, imar planından başlayarak, inşa ve sonrasındaki tüm süreçlerde ne tür sorumlulukların olduğu ve hangi sorumlulukların yerine getirilmediğinin tespit edilmesi amacıyla Anayasa’nın 98’inci ve İçtüzüğün 104 ve 105’inci maddeleri uyarınca Meclis araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz” dedi.
Heyelan felaketinin ardındaki ihmaller tüm boyutlarıyla araştırılmalıdır
Samsun Milletvekili Dr. Erhan Usta, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunduğu araştırma önergesinde, 27 Nisan 2025’te Samsun Canik’te meydana gelen heyelan felaketine ilişkin çarpıcı tespitlere yer verdi.
Önergenin gerekçesinde Dr. Erhan Usta, “Bir akaryakıt istasyonunun olduğu bir alanda heyelan yaşanmıştır. Ancak riskin daha geniş bir bölgeyi kapsadığı anlaşılmaktadır” dedi. Dr. Erhan Usta, “Bu alanın geçmişi incelendiğinde, 2012 yılında bölgede ıslah edilen İncirli Deresi’nin taştığı ve o dönemde de can ve mal kayıplarının yaşandığı görülmüştür” ifadelerini kullandı.
Akaryakıt istasyonunun yan tarafında kalan alışveriş merkezinin arazisinin, 1990'lı yıllarda imar planlarına dâhil edildiğini ifade eden Dr. Erhan Usta, “2000'li yıllarda ticari merkez olarak planlanmıştır ve bir sanayi tesisi olarak faaliyet yaptıktan sonra alışveriş merkezi haline gelmiştir” dedi. “Basına yansıyan bilgilere göre bu alanda gerçekleştirilen dere ıslah çalışmalarının yetersiz kaldığı, uzman kuruluşlar tarafından dile getirilmiştir” diyen Dr. Erhan Usta, “3 Temmuz 2012 yılında yaşanan, 9 kişinin hayatını kaybettiği sel felaketi üzerine Jeoloji Mühendisleri Odası tarafından yapılan açıklamada; taşkın olayının dere yatağı daraltılarak üzerine alışveriş merkezi yapılmasından kaynaklandığı belirtilmektedir” şeklinde konuştu.
Dr. Erhan Usta, “2012 tarihinde meydana gelen sel felaketinde, gerekli izinleri alarak henüz yeni açılmış olan bir alışveriş merkezinin ciddi hasar gördüğü anlaşılmıştır” dedi. “Böyle bir felaketin yaşanmasına rağmen gerekli derslerin çıkarılmadığı görülmektedir” diyen Dr. Erhan Usta, “Demek ki, benzer bir felaketin tekrar yaşanması halinde bölge hâlâ ciddi risk taşımaktadır” ifadelerini kullandı. Dr. Erhan Usta, “O dönemde felaket bir kez yaşanmış ve kendini göstermiştir; ancak sonrasında da yeterli önlemler alınmamıştır” dedi. “Nitekim 2012'deki sel felaketinde de yetkililer birbirini suçlamış, fakat gerçek anlamda hatalar ortaya konulmamış ve hiçbir sorumlu bulunamamıştır” diyen Dr. Erhan Usta, “Bu yaklaşım, gelecekte yaşanacak benzer sıkıntıların çözümünü de mümkün kılmamaktadır” ifadelerini kullandı. Dr. Erhan Usta, “Bu nedenle Tarım ve Orman Bakanlığı'nın, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın, ilgili belediyelerin ve DSİ'nin taşıdığı tüm sorumlulukların detaylı bir şekilde araştırılması ve hangi sorumlulukların yerine getirilmediğinin tespit edilmesi gerekmektedir” dedi.
Dr. Erhan Usta, “Bu ihmalkârlık süreci, sadece alışveriş merkezinin yapımında değil, bölgenin devamında açılan diğer ticari tesislerde de kendini göstermiştir” dedi. “Özellikle son dönemde faaliyete geçen bir akaryakıt istasyonunun yapım sürecinde zemin güçlendirme ve mühendislik önlemlerinin yetersiz olduğu açıkça görülmüştür” ifadelerini kullanan Dr. Erhan Usta, “İnşaat sırasında yaşanan bir olayda, ağır iş makinası, akaryakıt istasyonunun faaliyet göstereceği bölgede tıraşlama yaparken toprak kayması riski nedeniyle uçurum kenarında asılı kalmış, ancak büyük bir vinç yardımıyla kurtarılabilmiştir” dedi. “Bu açık tehlike işaretine rağmen ilgili idareler, bölgedeki zeminin yeterince tıraşlanmasını, püskürtme beton uygulaması yapılmasını veya diğer güçlendirme önlemlerini zorunlu kılmadan yapı ruhsatı vermiştir ve akaryakıt istasyonu bu halde açılmıştır” ifadelerini kullandı.
Dr. Erhan Usta, “27 Nisan 2025 tarihinde bu akaryakıt istasyonunda meydana gelen heyelan, uzun süreli ihmal ve denetimsizliklerin acı sonucu olmuştur” dedi. “Olayda üç vatandaşımız hayatını kaybetmiş, can güvenliği ihlalleri somut biçimde ortaya çıkmıştır” ifadelerini kullandı.
Dr. Erhan Usta, “Bu durum, yapı ruhsatı süreçlerinde kamu idarelerinin asli görevlerini ihmal ettiğini; zemin etüdü, afet riski analizi ve inşaat güvenliği raporlarının yeterince dikkate alınmadığını; yatırımcıların sorumluluklarını yerine getirmeleri için etkin bir denetim mekanizmasının işletilmediğini göstermektedir” dedi. Dr. Erhan Usta önergesinin sonunda “Zemin riski taşıyan bölgelerde yapılacak her türlü yapılaşmanın çok daha sıkı mühendislik ve idari denetimlerle yönetilmesi gerektiği bu olayla bir kez daha teyit edilmiştir” ifadelerine yer verdi.
Samsun Milletvekili Dr. Erhan Usta, Samsun Canik’teki Heyelan Felaketi ile ilgili olarak verdiği araştırma önergesi üzerinde TBMM Genel Kurulu’nda da bir konuşma yaptı.
Samsun’daki heyelan felaketi kurumsal çöküşün sonucu
Dr. Erhan Usta, TBMM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmasında, 27 Nisan 2025 gecesinde Samsun Canik ilçesi Kirazlık mevkisinde meydana gelen heyelan felaketi hakkında açıklamalarda bulundu. Dr. Erhan Usta, olayın “bir doğa olayı” ya da “kader” olarak geçiştirilemeyeceğini vurgulayarak, bunun yıllardır süren kurumsal çöküşün, liyakatsizliğin, denetimsizliğin, siyasal sorumsuzluğun ve özetle devleti devlet gibi yönetmemenin bir sonucu olduğunu söyledi. Dr. Erhan Usta, “Eğer AK Parti hükümetleri ve belediyeleri bilimi kendisine mürşit edinmiş olsa, bu olaylar yaşanmazdı” dedi.
Bilim insanları yıllardır uyardı, ama hiçbir adım atılmadı!
Dr. Erhan Usta, bölgeyle ilgili bilim insanlarının yıllardır uyarılar yapmasına rağmen gerekli önlemlerin alınmadığını ifade etti. 2016 yılında hazırlanan bir raporda, Heyelan Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Profesör Doktor Ayberk Kaya'nın, bölgedeki risklerin ortadan kaldırılması için kayaların çelik desteklerle güçlendirilmesi veya şevin eğiminin değiştirilmesi gerektiğini söylediğini belirtti. Dr. Erhan Usta, Kaya'nın “Aksi takdirde kaya düşmesi veya yamaç çökmesi gibi tehlikeli olaylar yaşanacaktır.” uyarısında bulunduğunu aktardı. Dr. Erhan Usta, ayrıca Samsun Üniversitesinden Doçent Cem Kılıçoğlu’nun, bölgedeki şev stabilite çalışmalarının yetersiz olduğunu ve kaya mekaniği verilerinin dikkate alınmadığını ifade ettiğini ve yine meslek odalarının, jeoloji odalarının, diğer örgütlerin de buranın çok riskli olduğunu ve önlem alınması için ikazlarda bulunduklarını belirtti.
Akaryakıt istasyonu sahibi “bize hiçbir uyarı yapılmadı!”
Dr. Erhan Usta, konuşmasında akaryakıt istasyonu sahibi Zeki Gedikli’nin ifadelerini de aktardı. Dr. Erhan Usta, Gedikli’nin, “Bize buraya bir istinat duvarı örülmesi hususunda hiçbir belediye, hiçbir devlet kurumu herhangi bir ikaz ve uyarıda bulunmadı.” dediğini söyledi. Dr. Erhan Usta, son bilirkişi raporuna atıfta bulunarak, heyelanın meydana gelmesindeki en önemli faktörün, yüzde 90’ın üzerinde eğimi olan yamaca istinat duvarı yapılmamış olması olduğunu ifade etti. Dr. Erhan Usta, bu durumu, devletin kurumlarının eksik çalışmasının bir sonucu olarak nitelendirdi.
Sorumluluk yalnızca yatırımcıda değil, devletin kurumlarında da!
Dr. Erhan Usta, sorumluluğun yalnızca yatırımcıda olmadığını, denetimi yapmayan, ruhsatı veren ve bilim insanlarının uyarılarına rağmen burada hiçbir denetim ve inceleme yapmayan devlet kurumlarının da sorumlu olduğunu vurguladı. Dr. Erhan Usta, o dönemde Büyükşehir Belediye Başkanı olan şu an ise AK Parti Milletvekili olan Yusuf Ziya Yılmaz, Canik İlçe Başkanı Osman Genç ve Samsun Valisi Hüseyin Aksoy’a sorumluluklarını hatırlatarak, “Bunların hiç mi sorumluluğu yok?” diye sordu.
AVM ve benzin istasyonu inşaatında alınmayan tedbirler felakete yol açtı
Dr. Erhan Usta, konuşmasında, inşaat faaliyetlerinin de felakete yol açan unsurlardan biri olduğuna dikkat çekti. “Bölgedeki kaya delinerek, deşilerek bir anlamda yapılmış, ranta açılmış ve ruhsata açılmış bir alan” ifadelerini kullanan Dr. Erhan Usta; inşaatların ve AVM’nin, doğru denetimler yapılmadan ruhsatlandırıldığını belirtti. AVM’nin de aynı şekilde inşa edildiğini belirten Dr. Erhan Usta, “AVM de aynı şekilde, orada bir dere var, güya dere ıslah ediliyor diye söylendi ama derenin ıslah edilmediği belli” ifadelerini kullandı.
Meslek odalarının uyarılarını da gündeme taşıyan Dr. Erhan Usta, “Şimdi, meslek odaları defalarca uyarmışlar, bundan sonraki risklerle ilgili de uyarmışlar ama hiçbir şey yapılmamış.” ifadelerini kullandı.
Mahalle sakinlerinden gelen bilgileri de Meclis kürsüsüne taşıyan Dr. Erhan Usta, şunları söyledi; “Bakın, bizi oradan mahalle sakinleri aradı, şunu söylüyorlar: Benzinliğin açılmasından önce bir kepçe operatörüyle tepedeki taş yapılar tıraşlanmaya çalışılırken -bakın, burası çok önemli- kepçe asılı kaldı ve bu kepçe, büyük bir vinçle tepeden ancak kurtarılabildi, sonrasında ise bu tehlike sebebiyle tıraşlama işlemleri yarım bırakılıp benzinliğin açılışı yapılmış.”
Vali Nerede, Belediye Nerede?
Dr. Erhan Usta, “Büyükşehir Belediyesi nerede? Canik Belediyesi nerede? Akaryakıt istasyonunun bulunduğu alandaki tıraşlama işlemleri tamamlanmadan açıldığı tarihteki bu belediyeler nerede? Bu belediyeden sonra yönetimi devralan belediyeler nerede? Bunların hepsi AK Parti belediyesi.” diyerek o dönemdeki yetkililerin sorumluluğunu gündeme getirdi. Dr. Erhan Usta “Vali nerede? Bu memlekette valiler kendilerini sadece ölüm istatistiği vermekle mi sorumlu zannediyorlar?” diye sordu. Dr. Erhan Usta, Karayolları Bölge Müdürlüğü, Karayolları Genel Müdürlüğü, Devlet Su İşleri Bölge Müdürlüğü ile Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı gibi ilgili kurumların da sorumluluklarını yerine getirmediğini belirterek, 2012 yılındaki sel felaketi sonrası başlatılan soruşturmanın takipsizlikle kapatıldığını söyledi.
Bu bir afet değil, imar cinayetidir! hatta bu siyasi cinayettir!
Dr. Erhan Usta, olayın bir afet değil, bir imar cinayeti ve hatta bunun bir siyasi cinayet olduğunu belirterek, “Birileri o akaryakıt istasyonuna ruhsat verdi, birileri 'İstinat duvarı gerektirmez' dedi, birileri de kayayı doğal duvar saydılar ve birileri de hala görevde.” dedi. Dr. Erhan Usta, “Bu cinayetin failleri sadece bir işletme sahibi değil, aynı zamanda bu düzene göz yuman, denetlemeyen, sorgulamayan yöneticilerdir. Eğer siz bu şekilde yöneticileri korursanız, bu felaketlerin önünü almak hiçbir şekilde mümkün olmayacaktır. Dolayısıyla bu rant hırsından vazgeçmek gerekir. Bu yöneticilerin yönetim sorumluluğunu yerine getirmesi lazım, yetki kullanıyorsa mutlaka sorumluluk da olması lazım” şeklinde konuştu.
Gelecekteki Felaketler Önlenmeli!
“Benzer riskler o bölgede hâlâ var, yarın tekrar aynı meseleleri konuşacağız, yine hayat kayıplarını konuşacağız.” diyen Dr. Erhan Usta, bu yüzden alınacak önlemler için bir araştırma komisyonu kurulmasını talep etti. Dr. Erhan Usta, komisyonun sadece bu olay için değil, bölgedeki diğer risklerin de araştırılması için kurulması gerektiğini belirterek, destek beklediğini söyledi.